ได้อะไรจากการธุดงค์
การเดินธุดงค์ในครั้งนี้ก็ได้ประพฤติปฏิบัติธุดงค์กันได้หลายข้อ เช่น ฉันมื้อเดียวเป็นวัตร อยู่ป่าเป็นวัตร อยู่ร่มไม้เป็นวัตร อยู่กลางแจ้งเป็นวัตร เหล่านี้ก็นับว่าเราได้หลายข้อเหมือนกันไม่ย่อยเลยทีเดียวธุดงค์เหล่านี้แลเป็นเครื่องขัดเกลากิเลสเป็นสันเลขปฏิปทา
เป็นธรรมที่ขัดเกลากิเลสให้เบาบางลงไปทำจิตใจของเราให้อ่อนให้น้อมสงบเป็นปฏิปทาขององค์สมเด็จพระสัมมาสัมพุทธเจ้าและพระอริยเจ้าทั้งหลายบรรดาพระพุทธเจ้าทุก ๆ พระองค์พระอริยเจ้าทุกองค์ที่จะไม่เสพธุดงค์ ไม่ปฏิบัติธุดงค์นั้นไม่มีเลยสักพระองค์เดียว
ท่านต้องปฏิบัติธุดงค์ด้วยกันทุกองค์ แล้วแต่ท่านจะปฏิบัติมากน้อยเพียงใดเป็นอีกเรื่องหนึ่ง แต่ท่านก็ต้องถือธุดงค์ข้อใด ข้อหนึ่ง ท่านไม่ประมาทดังนี้ถึงพวกเราจะปฏิบัติไม่ได้เป็นนิจก็ตามแต่เราได้เสพได้ปฏิบัติแล้วก็ถือเป็นบุญกุศล เป็นอุปนิสัยปัจจัยให้แก่กล้าต่อ ๆ ไป
ไม่เสียทีที่เราเกิดมาเป็นมนุษย์พบเห็นพระพุทธศาสนาพึงพากันยินดีต่อปฏิปทาข้อปฏิบัติของตนที่ตนได้อุตส่าห์เสพธุดงค์ซึ่งเป็นการปฏิบัติบูชาพระรัตนตรัย คือ พระพุทธ พระธรรม และพระสงฆ์ อานิสงส์ที่เกิดจากการปฏิบัติบูชาบูชานี้มีมากนักพรรณนาไม่ถ้วนเพราะการปฏิบัตินี้เป็นการปฏิบัติบูชาที่สูงอย่างยิ่งไม่มีสิ่งใดเสมอเหมือนในการปฏิบัติบูชา
การธุดงค์เพื่อมุ่งหมายทำลายเสียซึ่งกิเลสตัณหาอย่างเดียว เพราะว่าการรักษาศีลบำเพ็ญภาวนาการบำเพ็ญทาน ศีล สมาธิ ปัญญา ที่พากันบำเพ็ญปฏิบัติมา ถ้าไม่มุ่งหมายทำลายเสียซึ่งกิเลสตัณหาแล้วมันพ้นทุกข์ไปไม่ได้
แต่บุญกุศลที่ได้จากการทาน ศีล สมาธิ ปัญญาก็มีอยู่แต่ไม้พ้นทุกข์ ถ้าผู้บำเพ็ญทาน ศีล ภาวนาหรือทาน ศีล สมาธิ ปัญญา มุ่งหมายที่จะทำลายกิเลสตัณหาอย่างเดียวนี้ ความสุขก็ได้ บุญก็ได้ ทุกข์ก็พ้นไปดังนี้
การเดินธุดงค์ซึ่งมุ่งหมายทำลายแต่กิเลสอย่างเดียวนี้จึงเป็นข้อปฏิบัติให้ถึงธรรมอันเป็นที่หมดทุกข์อย่างแท้จริงแท้เพราะการเดินธุดงค์นี้เป็นการทรมานกายวาจาและใจ ทุกขตังคะ ท่านแปลว่าเป็น สันเลขปฏิปทาธรรม
เป็นธรรมอันเป็นเครื่องขัดเกลากิเลสให้เบาบางลงและหมดไปเป็นปฏิบัติบูชาเราเดินธุดงค์มุ่งหน้าที่จะทำลายแต่กิเลสตัณหาออกไปจากตัวของเราคือ จากใจของเรามีอานิสงส์มากมีคุณมากมีประโยชน์มากจึงจะถึงประโยชน์อย่างยิ่งคือ พระนิพพาน
การธุดงค์เพื่อมุ่งหมายทำลายเสียซึ่งกิเลสตัณหาอย่างเดียว เพราะว่าการรักษาศีลบำเพ็ญภาวนาการบำเพ็ญทาน ศีล สมาธิ ปัญญา ที่พากันบำเพ็ญปฏิบัติมา ถ้าไม่มุ่งหมายทำลายเสียซึ่งกิเลสตัณหาแล้วมันพ้นทุกข์ไปไม่ได้
แต่บุญกุศลที่ได้จากการทาน ศีล สมาธิ ปัญญาก็มีอยู่แต่ไม้พ้นทุกข์ ถ้าผู้บำเพ็ญทาน ศีล ภาวนาหรือทาน ศีล สมาธิ ปัญญา มุ่งหมายที่จะทำลายกิเลสตัณหาอย่างเดียวนี้ ความสุขก็ได้ บุญก็ได้ ทุกข์ก็พ้นไปดังนี้
การเดินธุดงค์ซึ่งมุ่งหมายทำลายแต่กิเลสอย่างเดียวนี้จึงเป็นข้อปฏิบัติให้ถึงธรรมอันเป็นที่หมดทุกข์อย่างแท้จริงแท้เพราะการเดินธุดงค์นี้เป็นการทรมานกายวาจาและใจ
ทุกขตังคะ ท่านแปลว่าเป็น สันเลขปฏิปทาธรรม เป็นธรรมอันเป็นเครื่องขัดเกลากิเลสให้เบาบางลงและหมดไปเป็นปฏิบัติบูชาเราเดินธุดงค์มุ่งหน้าที่จะทำลายแต่กิเลสตัณหาออกไปจากตัวของเราคือ จากใจของเรามีอานิสงส์มากมีคุณมากมีประโยชน์มากจึงจะถึงประโยชน์อย่างยิ่งคือ พระนิพพาน
ครูบากร