วันวิสาขบูชา ตอนที่ ๑๗ ปรินิพพาน – เหตุเกิดเพราะ “สุกรมัททวะ”
ในเส้นทางปรินิพพาน จากโภคะนคร พระพุทธเจ้าพร้อมด้วยพระสงฆ์หมู่ใหญ่ เสด็จดำเนินด้วยพระบาทไปยังเมืองปาวา ในระหว่างทางก็พักอยู่ที่สวนมะม่วงของนายจุนทะ กัมมารบุตร แปลว่า นายจุนทะ บุตรนายช่างทอง
นายจุนทะทราบข่าวว่าพระพุทธเจ้าเสด็จมาพักที่สวนมะม่วงของตนก็เข้าไปเฝ้า ได้ฟังธรรมจากพระองค์แล้ว ก็กราบทูลอาราธนาพระพุทธองค์พร้อมพระสงฆ์ไปเสวยภัตตาหารที่บ้านของตน เมื่อรู้ว่าพระพุทธองค์ทรงรับแล้วก็กลับบ้าน เพื่อเตรียมภัตตาหารถวายในวันรุ่งขึ้น สิ่งที่นายจุนทะตระเตรียมไว้ก็มี
๑. อาหาร (ของเคี้ยวของฉัน) อันประณีต
๒.สุกรมัททวะ
โดยกาลล่วงไปแห่งราตรี หมายความว่า นายจุนทะใช้เวลาทั้งคืนนั้นปรุงอาหารที่เรียกว่า “สุกรมัททวะ” เพื่อถวายพระพุทธเจ้า พอรุ่งเช้าพระพุทธเจ้าและพระสงฆ์ไปที่บ้านนายจุนทะตามคำนิมนต์ นายจุนทะก็นำอาหารไปถวาย ซึ่งตรงนี้ท่านตีความไว้คือ
๑. อังคาส (ถวายอาหารให้ฉัน) พระพุทธเจ้าด้วยสุกรมัททวะที่เตรียมไว้เฉพาะ
๒. อังคาสภิกษุสงฆ์ด้วยของเคี้ยว ของฉัน อันประณีต
พระพุทธเจ้าเสวย “สุกรมัททวะ” แล้วก็รับสั่งให้นายจุนทะนำเอาที่เหลือไปฝังเสียในหลุมพร้อมรับสั่งว่า
“เราตถาคตมองไม่เห็นใครในโลก พร้อมทั้งเทวโลก มารโลก พรหมโลก ที่บริโภคสุกรมัททวะแล้วจะย่อยได้ดีนอกจากเราตถาคต”
เมื่อพระองค์เสวยสุกรมัททวะเสร็จแล้ว ทรงกระทำอนุโมทนา ทรงเสด็จออกจากบ้านนายจุนทะบ่ายหน้าไปยังกรุงกุสินารา ระหว่างทางก็เกิดอาพาธอย่างแรงกล้า พระโรคที่เรียกว่า “ปักขันทิกาพาธ”
ก็กำเริบ พระพุทธองค์ทรงประชวรลงพระโลหิต (ถ่ายเป็นเลือด) พระอาการหนัก จวนเจียนจะปรินิพพานเต็มที แต่ทรงข่มไว้ด้วยความอดทนอย่างยิ่งยวด ที่เรียกว่า “อธิวาสสนขันติ” ตรัสเรียกพระอานนท์ว่า เรามาเดินทางต่อไปยังกุสินาราเถอะ
ตรงนี้เองที่เป็นประเด็น ที่ทำให้เกิดการวิเคราะห์วิจารณ์กันอย่างกว้างขวางว่า “สุกรมัททวะ” คืออะไรกันแน่…?
บุรพาจารย์ท่านวินิจฉัยไว้ ๗ ประการคือ
๑. เนื้อของสุกรที่ใหญ่ที่สุดตัวหนึ่ง เจริญเต็มที่ ซึ่งไม่หนุ่มเกินไป ไม่แก่เกินไป ทรรศนะนี้บอกว่าเป็นเนื้อหมู นุ่มสนิทดี ปรุงอาหารอร่อย นายจุนนทะนำเนื้อชนิดนี้มาปรุงอาหารถวายพระพุทธเจ้า
๒. เป็นชื่อของข้าวสุกอ่อน หมายถึง ชื่อแห่งวิธีการปรุงข้าวอ่อนด้วยเบญจโครส เหมือนชื่ออาหารที่ปรุงด้วยเนื้อหมู ซึ่งตรงข้ามมติแรก คือแทนที่จะเป็นอาหารประเภทเนื้อสัตว์ กลับเป็นอาหารประเภทพืชไป คือข้าวหุงด้วยนมโค
๓. วิธีปรุงรส ที่ชื่อว่าสุกรมัททวะ มาในรสายนศาสตร์.
๔. เป็นหน่อไม้ไผ่ ที่พวกสุกรแทะดุน
๕. เห็ดที่เกิดในถิ่นที่พวกสุกรแทะดุน
๖. บ่อเกิดแห่งรสชนิดหนึ่ง อันได้นามว่า สุกรอ่อน
๗. น่าจะเป็นอาหารบำรุงประเภทโสม ซึ่งมีพวกสมุนไพรผสมอยู่ด้วย ซึ่งเรียกว่า สุกรมัทวะ
กล่าวกันว่า สุกรมัททวะ น่าจะเป็นอย่างใดอย่างหนึ่งใน ๗ อย่างนี้ ท่านผู้อ่านคิดว่าน่าจะเป็นสิ่งใด…? เพราะเหตุใด…? ทำไมพระองค์เสวยแล้วจึงเกิดอาพาธอย่างรุนแรง จวนเจียนปรินิพพาน…? แล้วนายจุนทะจะได้อานิสงห์เป็นกุศลหรืออกุศล…? เป็นสิ่งที่น่าคิด !!!
ติดตามต่อพรุ่งนี้นะคะ
แม่ชี ทศพร วชิระบำเพ็ญ