ปัจจัย4ของพระภิกษุในพระพุทธศาสนา
……………………..
บทพิจารณาปัจจัยสี่
หันทะ มะยัง ตังขะณิกะปัจจะเวกขะณะปาฐัง ภะณามะ เส
ปะฏิสังขา โยนิโส จีวะรัง ปะฏิเสวามิ
ยาวะเทวะ สีตัสสะ ปะฏิคาตายะ
อุณ๎หัสสะ ปฏิคาตายะ
ฑังสะมะกะสะวาตาตะปะสิริงสะปะสัมผัสสานัง
ปะฏิคาตายะ ยาวะเทวะ หิริโกปินะปะฏิจฉาทะนัตถัง
เราย่อมพิจารณาโดยแยบคาย แล้วนุ่งห่มจีวร
เพียงเพื่อบำบัดความหนาวเพื่อบำบัดความร้อน
เพื่อบำบัดสัมผัสอันเกิดจากเหลือบ ยุง ลม แดด และสัตว์ เลื้อยคลานทั้งหลาย
และเพียงเพื่อปกปิดอวัยวะ อันให้เกิดความละอาย
ปะฏิสังขา โยนิโส ปิณฑะปาตัง ปะฏิเสวามิ
เนวะ ทะวายะ นะ มะทายะ นะ มัณฑะนายะ
นะ วิภูสะนายะ
เนวะ ทะวายะ ยาวะเทวะ อิมัสสะ กายัสสะ
ยาปะนายะ วิหิงสุปะระติยา พ๎รัห๎มะจะริยานุคคะหายะ
อิติ ปุรานัญจะ เวทะนัง ปะฏิหังขามิ
นะวัญจะ เวทะนัง นะ อุปปาเทสสามิ
ยาตะรา จะ เม ภะวิสสะติ อะนะวัชชะตา
จะ ผาสุวิหาโร จาติ
เราย่อมพิจารณาโดยแยบคาย แล้วฉันบิณฑบาต
ไม่ใช่เป็นไปเพื่อความเพลิดเพลิน สนุกสนาน
ไม่ใช่เป็นไปเพื่อความเมามัน เกิดกำลังพลังทางกาย
ไม่ใช่เป็นไปเพื่อประดับ
ไม่ใช่เป็นไปเพื่อตกแต่ง
แต่ให้เป็นไปเพื่อความตั้งอยู่ได้แห่งกายนี้
เพื่อความเป็นไปได้แห่งอัตภาพ
เพื่อความสิ้นไปแห่งความลำบากทางกาย
เพื่ออนุเคราะห์แก่การประพฤติพรหมจรรย์
ด้วยการทำอย่างนี้,
เราย่อมระงับเสียได้ทุกขเวทนาเก่า คือความหิว
นะวัญจะ เวทะนัง นะ อุปปาเทสสามิ
และไม่ทำทุกขเวทนาใหม่ให้เกิดขึ้น
อนึ่ง ความเป็นไปโดยสะดวกแห่งอัตภาพนี้ด้วย
ความเป็นผู้หาโทษมิได้ด้วยและความเป็นอยู่อย่างผาสุกด้วยจักมีแก่เรา ดังนี้
ปะฏิสังขา โยนิโส เสนาสนะ ปะฏิเสวามิ
ยาวะเทวะ สีตัสสะ ปะฏิคาตายะ
อุณ๎หัสสะ ปฏิคาตายะ ฑังสะมะกะสะวาตาตะปะสิริงสะปะสัมผัสสานัง ปะฏิฆาตายะ
ยาวะเทวะ อุตุปะริสสะยะวิโนทะนัง
ปะฏิสัลลานารามัตถัง
เราย่อมพิจารณาโดยแยบคายแล้ว ใช้สอยเสนาสนะ
เพียงเพื่อบำบัดความหนาวเพื่อบำบัดความร้อน
เพื่อบำบัดสัมผัสอันเกิดจากเหลือบ ยุง ลม แดด และสัตว์ เลื้อยคลานทั้งหลาย
เพียงเพื่อบรรเทาอันตรายอันจะพึงมีจากดินฟ้าอากาศ, และเพื่อ ความเป็นผู้ยินดีอยู่ได้ในที่หลีกเร้นสำหรับภาวนา
ปะฏิสังขา โยนิโส คิลานะปัจจะยะเภสัชชะปะริกขารัง ปะฏิเสวามิ ยาวะเทวะ อุปปันนานัง เวยยาพาธิกานัง เวทะนานัง ปะฏิฆาตายะ อัพ๎ยาปัชฌะปะระมะตายาติ
เราย่อมพิจารณาโดยแยบคายแล้ว บริโภคเภสัชบริขารอันเกื้อกูลแก่คนไข้เพียงเพื่อบำบัดทุกขเวทนาอันบังเกิดขึ้นแล้ว มีอาพาธต่าง ๆ เป็นมูล
เพื่อความเป็นผู้ไม่มีโรคเบียดเบียน เป็นอย่างยิ่ง ดังนี้
………………….
ข้าแต่พระสงฆ์ผู้เจริญ
ข้าพเจ้าน้อมกราบมหาอนุโมทนาทุกย่างก้าวแห่งความเพียรของท่านทั้งหลาย
ขอการกล่าวมหาอนุโมทนาในครั้งนี้จงเป็นไปเพื่อประโยชน์ เพื่อความสุข เพื่อความเจริญแก่ข้าพเจ้า แก่ญาติของข้าพเจ้า
มีบิดามารดาปู่ย่าตายาย ผู้มีพระคุณทั้งหลายตลอดกาลนานเทอญ
แม่ชีทศพร วชิระบำเพ็ญ