สารทจีน(中元節 )
คนแต้จิ๋วในไทยนิยมเรียก ชิกหง่วยปั่ว (七月半：เทศกาลกลางเดือนเจ็ด)พิธีกรรมนี้มีรากฐานมาจากลัทธิเต๋าเป็นหลัก โดยลัทธิเต๋านี้จะมีการบูชาเทพเจ้าสามองค์ได้แก่ เทพเจ้าฟ้า เทพเจ้าดิน และเทพเจ้าน้ำ โดยเทพเจ้าทั้งสามนี้เป็นเทพเจ้าที่เกี่ยวกับธรรมชาติทั้งสิ้น
การบูชาเทพเจ้าฟ้า (เทียงกัวไต่ตี่:天官大帝) จะกระทำกันในวันเพ็ญแรกของปีหรือวัน 15 ค่ำเดือนอ้าย(เทศกาลหง่วงเซียว) บูชาเทพเจ้าดิน(ตี่กัวไต่ตี่:地官大帝)ในวันเพ็ญกลางเดือนเจ็ด และบูชาเทพเจ้าน้ำ(จุ๋ยกัวไต่ตี่:水官大帝）ในวันเพ็ญกลางเดือนสิบ
การบูชาเทพเจ้าดินนี้เองเป็นที่มาของพิธีกรรมสารทจีน ด้วยเหตุว่าเทพเจ้าดินนี้เป็นเทพผู้เป็นประธานแห่งพื้นดินทั้งหมดดังนั้นจึงเชื่อว่าเทพองค์นี้เป็นประธานแห่งนรกภูมิไปด้วย
(ความหมายคือเป็นพญายมราช แต่เป็นพญายมราชคนละความหมายในศาสนาพุทธ)
ดังนั้นจึงมีความเชื่อว่าวันที่บูชาเทพเจ้าดังกล่าวเป็นวันที่นรกภูมิเปิดเพื่อให้บรรดาวิญญาณของบรรพชนและวิญญาณทั่วไปได้กลับขึ้นมาเยี่ยมญาติพี่น้องบนโลกมนุษย์หรือวิญญานที่ไม่มีญาติก็จะได้มารับส่วนบุญและข้าวของเครื่องใช้จากมนุษย์
จากความเชื่อดังกล่าวจึงทำให้คนจีนได้จัดไหว้บรรพชนและวิญญานไร้ญาติในวัน 15 ค่ำเดือนเจ็ด ควบคู่กับการไหว้เทพเจ้าดินไปด้วย แต่ต่อมาธรรมเนียมการไหว้เทพเจ้าดินนี้ได้เลือนไปกลายเป็นการไหว้เทพเจ้าในบ้านแทน
การไหว้บรรพชนและวิญญาณไม่มีญาติในวันสารทจีนได้ส่งอิทธิพลให้พิธีกรรมนี้เป็นการไหว้อุทิศกุศลให้วิญญาณไร้ญาติตลอดเดือนเจ็ดจีน
โดยเชื่อว่าตลอดเดือนเจ็ดเป็นเดือนที่นรกภูมิเปิดให้วิญญาณทั้งหลายกลับมาบนโลกได้ตลอดเดือนซึ่งการวิวัฒน์นี้อาจมาจากความเชื่อและวัฒนธรรมดั้งเดิมที่ว่าเดือนเจ็ดเป็นเดือนแห่งภูตผีปีศาจก็เป็นได้
สรุปได้ว่าสารทจีนนั้นเป็นสารทแห่งการให้และความกตัญญูกตเวทีโดยมีวัตถุประสงค์ที่อยากให้วิญญาณในนรกภูมิทั้งหลายพ้นทุกข์และมีสุข
ความเข้าใจผิดเกี่ยวกับสารทจีน
1.สารทจีนไม่ใช่สารทครึ่งปีของคนจีนและไม่ใช่การไหว้ครบครึ่งปี
2.สารทจีนไม่ใช่สารทแห่งความสุขหรือสารทแห่งการขอโชคลาภ หรือขอเงินขอทอง ตรงกันข้าม
สารทจีนเป็นสารทแห่งการให้ การเสียสละ การช่วยเหลือ ดังนั้นการไหว้เจ้าในเทศกาลนี้จึงพึงอธิษฐานขอพรให้พระพุทธเจ้า พระโพธิสัตว์ ช่วยฉุดเวไนยสัตว์ให้พ้นจากกองทุกข์ ไหว้บรรพบุรุษเพื่อระลึกถึงพระคุณที่มีต่อลูกหลาน
ไหว้วิญญาณไร้ญาติขาดมิตรเพื่อให้พ้นจากความหิวกระหายและอิ่มหนำในช่วงขณะหนึ่ง
- การไหว้ในสารทจีนไม่ต้องตกแต่งของด้วยกระดาษสีแดงเพราะไม่ใช่สารทแห่งความสุขความรื่นรมย์ แต่เป็นสารทแห่งความสำรวมและสงบ
4.ไม่มีการอวยพรหรือส่งความปรารถนาดีกันในวันสารทจีน ไม่แจกเงินหรือของขวัญแก่กันและกัน ไม่มีการอวยพรผู้อาวุโส
5.สารทจีนไม่มีการไหว้เทพเจ้าโชคลาภและออกท่องเที่ยวหาความสุข
6.ข้อห้ามทั้งหลายในเทศกาลตรุษจีนไม่มีในสารทจีน ดังนั้นไม่ต้องถือธรรมเนียนเหล่านั้นในสารทจีน
และทั้งหมดนี้คือเรื่องควรรู้ในเทศกาลสารทจีน
ขอบคุณcr. ทำเรื่องยากให้เป็นเรื่องง่าย
ความเชื่อ
เรื่องบางเรื่องไม่เคยรู้
ดร.แม่ชีทศพร วชิระบำเพ็ญ